zondag 9 december 2012

Wielwebspinnen (Araneidae)

We gaan even griezelen! In deze post wil ik waarnemingen van vier soorten wielwebspinnen met jullie delen.

De kruisspin (Araneus diadematus) is een middelgrote spin die behoort tot de familie wielwebspinnen (Araneidae). De kruisspin is in tegenstelling tot veel andere spinnen geen schuwe soort, maar eentje die vaak midden in het web zit en moeilijk over het hoofd is te zien. De spin wordt ook relatief groot tot zo'n 17 millimeter. De naam is te danken aan de op een kruis gelijkend patroon op het achterlijf dat bestaat uit een groepje lichtere tot witte vlekjes die afsteken tegen de donkerbruine tot gele achtergrondkleur. De kruisspin is in Europa een van de meer algemene soorten en de spin komt ook in België en Nederland voor. Omdat de kruisspin in beschaduwde, van de wind afgeschermde hogere planten leeft duikt de spin vaak op in tuinen en hierdoor is het een van de bekendste Europese spinnen.
De kruisspin bouwt het web op enige hoogte en vangt voornamelijk vliegende insecten. De spin wordt zelf gegeten door insecteneters zoals vogels. De levenscyclus is tweejarig; de paring vindt plaats in de herfst en de eitjes overwinteren. In de lente komen ze uit en pas het volgende jaar worden de spinnen volwassen.




Als de spinnen nog jong zijn, verschillen de mannetjes en wijfjes niet veel van elkaar. Na verloop van tijd groeien de wijfjes harder dan de mannetjes. In de zomer van hun tweede levensjaar, als de wijfjes volwassen worden, groeien ze zeer snel. Mannetjes hebben naar verhouding langere poten maar een beduidend kleiner achterlijf dan een vrouwtje.
(mannetje kruisspin)

De vale wielwebspin (Larinioides patagiatus)
Helaas heb ik over deze spin weinig informatie kunnen vinden. 
Overigens is dit een vrouwtje. De mannetjes zijn aanzienlijk kleiner.

De viervlekwielwebspin (Araneus quadratus). 
De kleuren van deze spin kunnen verschillen van roodbruin tot geelgroen toch is de spin makkelijk te herkennen. Er bevinden zich namelijk vier grote witte vlekken op de rug van de spin en de poten zijn gestreept. Meestal zit de spin in het midden van zijn wielweb te wachten op een prooi. Een veel voorkomende pooi is de sprinkhaan. Het web bevindt zich namelijk vaak laag bij de grond in grasland. Het vrouwtje kan een grootte bereiken van 14 tot 20,5 millimeter; het mannetje wordt slechts 7 tot 11 millimeter.

(viervlekwielwebspin met prooi, een libelle)



(viervlekwielwebspin wachtend op een prooi)

De wespspin (Argiope bruennichi) ook wel wespenspin, tijgerspin of wielwebspin genoemd heeft alles te maken met het uiterlijk; de spin kan niet steken en de beet is ongevaarlijk voor mensen. De naam is vooral te danken aan het relatief zeer grote vrouwtje. Ze heeft een zwart achterlijf met heldere gele, witte en diepzwarte grillige banden, vooral vlak voor het afzetten van de eitjes is het achterlijf sterk opgezwollen. De buikzijde van het achterlijf heeft twee gele strepen in de lengterichting. Het cephalothorax of kopborststuk is zilverachtig behaard en de poten zijn duidelijk bruinzwart met geelgrijs gebandeerd. Ondersteboven zittend in het web valt de spin daardoor goed op, maar wordt door veel vijanden juist met rust gelaten vanwege het wesp-achtige uiterlijk. De wespspin is één van de grootste Europese spinnen, en is vanwege de lengte en kleuren moeilijk over het hoofd te zien, zelfs voor mensen die niets van spinnen weten is de soort ook makkelijk op naam te brengen. Vrouwtjes worden ongeveer 15 millimeter lang, gemeten van de kaken tot aan de punt van het achterlijf, door de grote dikke poten lijkt de spin aanzienlijk groter. Mannetjes zijn dofbruin en veel kleiner, ze worden maximaal 5 millimeter. Vanwege hun geringe grootte worden de mannetjes maar zelden opgemerkt.

(eicocon van de wespspin)


12 opmerkingen:

  1. ik vind ze prachtig maar het zullen nooit mijn lievelingsdieren worden.

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Een mooie informatieve blog over deze spinnenfamilie.
    Interessante diersoort is het die best wat meer aandacht
    mag hebben vind ik.
    Mooie foto's en prima informatie.
    Natuurkieker Coby

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Ik heb ze daarom maar in de spotlights gezet.
      Groet,
      Willy

      Verwijderen
  3. I love spiders, as long as they stay in the garden :)

    BeantwoordenVerwijderen
  4. me too...LOVE spiders!! these are some awesome pictures!!
    we have the same orb weavers here!!

    great close up shots!!

    BeantwoordenVerwijderen
  5. Well Laura, then we can share our passion!

    BeantwoordenVerwijderen
  6. mooie serie van deze spinnen! Vind zelf de wespenspin de meest indrukwekkende.

    vrgr
    raym

    BeantwoordenVerwijderen